Hierbij een oproep aan alle lieve, schattige Taiwaneesjes. Zouden jullie willen OPHOUDEN MET DAT VUURWERK! Ik begrijp dat het nodig is om de boze geesten te verjagen, maar moet dat echt dag en nacht? Ze zijn nu heus wel weg hoor. Ik zag de boze geesten de eerste avond al zoiets hebben van ‘kom, we smeren hem’.
Lieve mensen. Dit is jullie enigste vakantie van het jaar, het is tijd om bij te komen, het is tijd om wat extra te slapen, tijd om te rusten. Neem die tijd, pak die wel verdiende rust, geniet ervan en blijf verdomme van die 100.000 klappers af! Zoveel vuurwerk is voor niemand goed.
Hoogachtend,
— Percy, van het Westen
27 januari, 2014. Ik ben, samen met Iris, aangekomen in Taiwan om het Chinees nieuwjaar te vieren met haar familie. Dit jaar is het het jaar van het Paard. Geen idee wat ik kan verwachten. Maar ik heb het gezien, ik heb het overleefd, ik heb het meegemaakt en ik wil het graag met jullie delen.
Dag 1, ook wel Dag -2
Dag 1 is niet dag 1. Dag 1 begint 2 dagen voor dag 1. Dus dat is dan Dag -2. Snap je? Nieuwjaar duurt ongeveer 7 dagen en begon dit jaar op 1 februari. De Taiwanezen beginnen al 2 dagen voor 1 februari met hun rituelen. Namelijk op 30 januari.
Gebruikelijk is om op dag -2, in Nederlandse termen de dag voor oudejaarsavond, naar oma te gaan. Deze oma is de moeder van de vader van Iris. De familie’s kant van de vader is het meest belangrijk, de moeders kant kan je eigenlijk gewoon vergeten. Dit heeft nog met vroegere Chinese tradities te maken, waar de man een stuk belangrijk was/is dan de vrouw. Deze oude traditie word nog steeds voortgezet bij alle Taiwanezen. “Zo dat is best discriminerend”. Hoor ik je zeggen. Klopt, dat vind ik ook. Maar je weet tenminste wel waar je naar toe moet gaan met oud en nieuw. Er is geen twijfel mogelijk en er kunnen nooit scheve gezichten ontstaan zoals in Nederland van; “Waar ben je met nieuwjaars avond?” Super handig, super praktisch. Typisch Taiwanees.
Wij die dag dus naar oma. Oma woont in een HEEL groot huis. Veel te groot voor oma, want oma loopt heel slecht. 3 verdiepingen, 4 badkamers, garage, helemaal compleet.
Op de bovenste verdieping is een kamer ingedeeld waar een tempel staat geheel in Taoïstische stijl. Die avond was het de bedoeling dat we de goden gerust stelden doormiddel van het offeren van eten. Op het balkon werd een tafel geprepareerd met fruit, snoep en andere snacks. Oma en de familie waren druk bezig met wat het leek “de tafel correct” te zetten. Appeltje hier, appeltje daar. Snoepje zus snoepje zo. Weer wat verschuiven, kijken, nog wat verschuiven. Geen idee wat ze aan het doen waren. Na wat rondvragen bleek dat het was om te tafel in de meest geschikte hoek te zetten zodat de goden er makkelijk bij konden. Er werd gezocht naar de beste “flow”. Jaja vrienden, zo gaat dat hier. Alles moet via de Feng Shui manier.
De tafel stond “correct” en om 12 uur moesten we er allemaal voor gaan staan, kijkend naar buiten. Iedereen kreeg een stukje wierook in de handen gedrukt en nadat oma iets had gezegd moesten we een buiging maken. En hoppa klaar was het. En nu? Zijn de goden nu tevreden?
Het was klaar. Niets geen “GELUKKIG NIEUWJAAR IEDEREEN”, of “laat de huzaren salade maar komen” of “Yo ik ga de stad in, zuipen met me vrienden”, Nee. Gewoon naar huis. Niet vergeten he, er komen nog 7 van dit soort dagen aan.
Dag -1
Wat me vooral opviel tijdens deze vrije dagen is dat iedereen een beetje van zijn doen is. Je moet je voorstellen dat de mensen hier alleen die ene week vrij zijn en voor de rest van het jaar moeten werken. Wat doe je plots met al die vrije tijd? Je kan nergens heen want alles is dicht. Alle restaurants, alle winkels, alles. Je merkt dat ze er geen raad mee weten. Niemand heeft echt een vrije tijds hobby (want er is geen vrije tijd) of doet iets aan sport. Veel mensen gaan slapen, tv kijken of een beetje wandelen.
Wij gingen de volgende dag weer naar oma. Deze avond zou het om 12 uur echt nieuw jaar zijn. Oma had heel veel eten gemaakt, echt veel, allemaal vegetarisch. Maar niet voor ons. Dit eten was bedoelt voor de goden en werd op een aparte tafel geserveerd. De tafel was van tevoren al ingezegend en werd voor de rest van de avond met rust gelaten. Stiekem keek ik af toen naar de tafel om te zien of de goden al een hap uit de tofu hadden genomen. Volgens mij hadden ze geen honger, of waren ze die flink tofu zat, want aan het eind van de avond zag het er nog onaangetast uit.
Wij aten eten dat bezorgd werd. En dan heb ik het niet over shoarma of kapsalon. Er werd van een 5 sterren restaurant eten bezorgd, uit de buurt, dat bekend staat om zijn fantastische keuken.
En dan denk je, nou daar word wel een mooie tafel voor aangekleed voor al dat lekkers. Net zoals we dat in Nederland doen. Glaasje wijn erbij, mooie stoelen, mooi kleed, kaarsjes enzo. Nee! Weer niet. We gingen gewoon rondom een soort van camping tafel zitten. Je weet wel, met zo een metalen opklapbaar onderstel. De houten, ongemakkelijke krukken, maakte het geheel helemaal af. Zonder enige aanleiding begon iedereen te bunkeren! Ik werd er weer aan herinnerd dat het begrip “gezelligheid” een Nederlands begrip is.
En toen was het bijna 12 uur. In Nederland is het aftellen geblazen tot 12 uur maar hier steek je je vuurwerk gewoon af wanneer het je uitkomt. Vuurwerk is een onderdeel van de Taoïstische religie, dus zelfs de politie steekt de hele tijd vuurwerk af. In Taiwan hoef je niet bang te zijn voor een bureau HALT.
Wij hadden helemaal geen vuurwerk gekocht, bedacht ik me opeens. “Ow geen probleem, gaan we even de straat op, daar verkoopt vast iemand wel wat”. Zei de broer van Iris. En ja hoor, na 2 minuten vonden we al een kraampje. Gewoon op straat, tussen de noodles. Niets geen veiligheidsmaatregelen, gewoon open en bloot op straat. Leeftijds grens? Hoezo? Iedereen kan vuurwerk kopen. Ook kinderen.
Die avond hebben we vuurwerk afgestoken, net zoals de hele bevolking dat doet. Dit vuurwerk is voor het nieuwjaar, het vuurwerk van morgen is voor het geluk, en die dag daarna is het voor de familie. En zo is er dus de gehele week, rond elk tijdstip, vuurwerk te horen. Iedereen MOET vuurwerk afsteken voor de goden, en iedereen doet dat dan ook wanneer het hem of haar uitkomt. Dat kan in de middag zijn, maar dat kan ook om 6 uur s’ochtends zijn. Je kan je wel voorstellen wat voor een kabaal dat oplevert.
Stroopwafels van de Nettorama
Na 4 dagen “gefeest” te hebben met de familie van Iris was het tijd om naar de familie te gaan van haar moeders kant. Maar eerst moesten we naar de tempel, hier om de hoek, om te bidden voor goed geluk voor het aankomende jaar. Ook daar offer je eten aan de goden. En aangezien ik ook mee was moest ik van de moeder ook iets offeren uit Nederland. “Ja wat moet ik geven dan”? Vroeg ik haar. Ze keek wat rond en haar blik viel op de stroopwafels die we uit Nederland hadden meegenomen. Ik keek wat verbaasd. “Lusten de goden dat wel?”
Daar stond ik dan, vooraan in de tempel, met de stroopwafels van de Nettorama. Eigenlijk waren ze voor de familie, maar nu werden ze geofferd aan de goden. Ik vraag me af of ze het lekker vonden en geen plak bek hebben gekregen.
Op naar de familie! Deze kant van de familie woont op het platteland (met de auto 4 uur heen en 4 uur terug). Naar Nederlandse maatstaven hebben deze mensen echt helemaal niets. Ze hebben zelfs niet eens een huiskamer! Dit omdat hun huis tegelijk een restaurant / keuken is. Maar je hoort het vaker, de mensen die niets hebben in dit soort landen zijn vaak enorm gastvrij. En ja, ook ik kan dat beamen. Wat een lieve mensen, wat een “gezelligheid”. Ik verstond er niets van, maar ik werd constant overal bij betrokken. Tot het samen halen van een cola in de mega kleine buurtsuper, tot het proeven van de vele hapjes. Ik werd zelfs geïntroduceerd aan iedereen die we tegen kwamen in het dorpje. Het is de samenleving die hier heel belangrijk is en een groot contrast vormt met de welvarende steden in Taiwan.
Het was dus een prachtige middag. Ik had me ultra light vlieger meegenomen en samen met de kinderen hebben we gevliegerd. We hebben Tempels bezocht, flink gegeten en gedronken (geen alcohol trouwens, daar doen ze niet aan). Het was helemaal goed. Op dat soort momenten is het niet belangrijk wat voor grote tv je hebt, welke iPhone je in je zak hebt of hoe duur je auto is. Met elkaar zijn, eten en drinken, plezier hebben. Back to Basic. Het leven is dan plots heel simpel en heel mooi.
Dag 3, 4 en 5
De overige dagen waren als volgt. Dag 3 is een rust dag, dan mag je niets doen, en dag 4 en 5 is een beetje chillen met vrienden die je lang niet hebt gezien.
En toen was het nieuw jaar alweer voorbij. Voor de Taiwanezen betekend dat weer werken. En hoe beginnen ze daarmee? Tuurlijk, met vuurwerk. Elk bedrijf kiest zijn eigen tijd, zijn eigen momentje, om het vuurwerk af te steken. Er word met veel poespas gezocht naar de beste tijd om de goden te dienen, zodat je veel geluk genereert om bakken met geld te verdienen in het nieuwe jaar.
Resultaat: De hele dag vuurwerk.
Voor een overzicht van alle foto’s bezoek mijn Flickr account.
Een prachtige waterverf tekening van ons stroopwafel avontuur. Gemaakt door Iris.